Spor Yapmanın Az Bilinen 14 Faydası

Spor yapmanın faydaları, hem fiziksel hem de psikolojik faydaları ile yaşam kalitenizi artıran en önemli aktivitelerden biridir. Bir egzersiz rutinine girmek, kilo vermenize yardımcı olmaktan çok daha fazlasını yapar. Vücudun sağlıklı fonksiyonlarını koruyarak, hastalıklara karşı koruma başta olmak üzere sayısız fayda sunar. Fiziksel aktivite her yaşta önemlidir. İster çocuk, ister yetişkin olsun, doğru yapıldığında spor zihinsel sağlığınızı, uyku düzeninizi ve çok daha fazlasını geliştirir. Hem fiziksel hem de psikolojik faydalarıyla, neden düzenli spor yapmanız gerektiğini öğrenmek için detaylara göz atabilirsiniz.

Figen Yorgancıoğlu Uğur
Figen Yorgancıoğlu Uğur
19 Ağustos 2022
10 dk
Spor Yapmanın Az Bilinen 14 Faydası
İÇİNDEKİLER

Neden Spor Yapmalıyız?
Hareketsiz Yaşam Tarzının Sağlığa Zararları
Sporun Yapmanın Faydaları
Sporun Zihinsel Faydaları
Neden Spor Yapmalıyız?
Spor yapmak hem bedeni hem de zihin yapısını değiştiren bir deneyimdir. Düzenli egzersiz sağlığınızı destekleyebilir ve hastalıklara yakalanma riskini azaltarak yaşam kalitenizi artırabilirsiniz. Günde en az 30 dakika spor yapmak, şu risklerden korunmanıza yardımcı olabilir[1]:

Koroner kalp hastalığı
Felç
Yüksek tansiyon
Tip 2 diyabet
Meme ve kolon kanseri
Düşme
Depresyon
Çocuklar ve ergenler açısından düzenli spor şunlar gibi eşsiz faydalara sahiptir[2]:

Kemik sağlığını iyileştirmeye yardımcı olur.
Kardiyorespiratuar dayanıklılık ve kas yapısı gelişimini destekler.
Vücudunuzdaki yağ oranını azaltmanıza yardım eder.
Depresyon belirtilerini ortadan kaldırmanıza katkıda bulunur.
Bilişsel becerileri ve konsantre olma yeteneğini destekler.
spor yapmamanın zararları
Spor türüne bağlı olarak, dayanıklılığınızı, gücünüzü, dengenizi veya esnekliğinizi geliştirmek gibi vücudunuz için farklı faydalar elde edersiniz. Ancak yaşınız ve cinsiyetiniz gibi faktörler yaptığınız spor ve egzersiz türlerini daha da önemli hale getirebilir. Sağlıklı bir yaşam için yetişkinlerin hem aerobik egzersiz hem de kas güçlendirici aktivitelere katılmaları önerilir. Spora yeni başlayanlar için ilk defa başlayacaksanız altın değerinde önerilerimize ulaşabilirsiniz.

Aerobik veya kardiyo olarak da bilinen dayanıklılık egzersizlerinden herkes yararlanabilir. Sporcuların kalp atış hızını artıran, daha hızlı nefes almasını ve ter atmanızı sağlayan hemen her aktivite kardiyo olarak değerlendirilir. Aerobik aktiviteler, çok çeşitli egzersizleri içerir. Hareketler sırasında konuşabildiğiniz sporlar orta yoğunlukta, konuşmakta zorluk çektikleriniz ise yoğun olarak kabul edilir. En popüler aerobik aktiviteler yürüme, koşma, bisiklet, yüzme, tenis, basketbol ve doğa yürüyüşüdür.

Ayrıca şınav, ağırlık kaldırma veya direnç bantları kullanma gibi güçlendirme egzersizlerini rutininize dahil etmelisiniz. Kas güçlendirme egzersizleri bacak, kalça, sırt, göğüs, karın, omuz ve kol gibi tüm büyük kas gruplarını çalıştırır. Birçok kişinin bir kardiyo aktivitesi olarak düşündüğü koşmak aynı zamanda kasların güçlenmesine de önemli katkı sağlar. Bu egzersizler, özellikle yaşlandıkça önemli olan kemik ve kas kütlesinin korunmasına yardımcı olur.

Herkesin vücudu eşsiz olsa da ne kadar süreyle spor yapmanız gerektiği konusunda temel standartlar vardır. Sağlığı korumak ve hastalık risklerini azaltmak için uzmanlar her gün yarım saat orta yoğunlukta yapılan fiziksel aktiviteleri önerir. Asgari olarak, her hafta toplam 150 dakika orta yoğunlukta aerobik egzersiz veya her hafta 75 dakika yoğun aerobik egzersiz yapabilirsiniz. Orta ila yoğun bir egzersiz programına başlamadan önce mutlaka doktorunuza başvurmanız tavsiye edilir.

Yetişkinler için önerilen standart egzersiz rutinleri, sağlıklı ve özel tıbbi koşulları olmayan kişilere yöneliktir.

Fiziksel aktivite göğsünüzde ağrıya neden oluyorsa
Şiddetli baş dönmesi nöbetleri geçiriyorsanız
Orta derecede fiziksel aktivite sırasında nefes almakta zorlanıyorsanız
Kalp hastalıkları açısından yüksek risk grubundaysanız
Kalp hastalığınız olabileceğini düşünüyorsanız ya da
Hamileyseniz, herhangi bir spor programa başlamadan önce mutlaka doktorunuza başvurmanız önerilir.
neden spor yapmalıyız?
Hareketsiz Yaşam Tarzının Sağlığa Zararları
Hayat boyunca yeterli düzeyde fiziksel aktiviteye katılmamak, yaşam kalitesini önemli ölçüde etkileyebilir. Haftanın çoğu günü en az 30 dakika fiziksel aktivite yapmayan kişiler, fiziksel olarak hareketsiz olarak tanımlanır. Hareketsizlik yaşla birlikte artma eğilimindedir. Ayrıca erkeklere kıyasla kadınların hareketsiz yaşam tarzını benimseme olasılığı daha yüksektir.

Yaş ya da cinsiyetten bağımsız olarak düşük fiziksel aktivite, vücudun çeşitli sistemlerindeki olumsuz etkileri nedeniyle çok riskli olarak kabul edilir. Hareketsiz kalmak başta kalp sağlığı olmak üzere çok ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir[3]:

Harcanandan daha fazla kalori tüketmek, enerji dengesizliğine yol açarak fazla kilolu veya obez olma riskini artırabilir.
Yüksek tansiyon, obezite ve insülin direnci ve glukoz intoleransı dahil olmak üzere kardiyovasküler hastalık faktörlerinin ortaya çıkmasına neden olabilir.
Düşük kemik yoğunluğuna ve osteoporoza yol açabilir.
Endişe ve depresyon duygularına katkıda bulunabilir.
Hareketsiz yaşam tarzının beraberinde getirdiği ciddi risklere rağmen, spora başlamak söz konusu olduğunda ilk adımı atmak ve kararlı olmak her zaman kolay olmayabilir. Vücudunuzu şekillendirmek ya da belirlediğiniz hedeflere ulaşmak ilk bakışta uzun bir yol kat etmenizi gerektirebilir. Diğer yandan herhangi bir fiziksel aktivite yapmak, hiç yapmamaktan daha iyidir. Merdivenleri çıkmak ya da kısa mesafelerde araç kullanmamak gibi gün boyunca yapılan küçük değişikliklerle bile çok önemli farklar yaratabilirsiniz. Şu anda spor yapmıyorsanız küçük adımlarla başlayabilir ve kademeli olarak hedefinize ulaşabilirsiniz.

Her zaman fiziksel aktiviteyi artırmanın yollarını arayın.
Daha fazla hareket etmek için aktivite planınıza her gün küçük eklemeler yapın.
Kısa mesafelerde araba kullanmak yerine yürümeyi veya bisiklete binmeyi deneyin.
Trenden veya otobüsten bir durak önce inip yolun geri kalanını yürümeyi tercih edin.
spor ve sağlık ilişkisi
Sporun Yapmanın Faydaları
Spor yapmak, vücudun daha verimli çalışmasına yardımcı olmak gibi fiziksel faydaları ile dünyadaki birçok insan için favori bir aktivitedir. Spor, yalnızca vücudu güçlendirmeye değil, aynı zamanda tüm vücut koordinasyonunu sağlamak için de önemlidir. Farklı türdeki sporlar, vücudun farklı sistemlerini hedeflese de çoğu kardiyo ve dayanıklılık egzersizlerininin bir kombinasyonunu içerir. Kilo yönetiminden, artan yaşam süresine kadar spor yapmanın 7 fiziksel faydası işte karşınızda[4]!

sporun fiziksel faydaları
Sağlıklı Kiloyu Korumaya Yardımcı Olur
Spor yaparak enerji dengesini sağlamak, sağlıklı vücut ağırlığını korumanın en yaygın yoludur. Koşmak ve bisiklete binmek kalori harcamak için çok etkilidir. Araştırmalarda da gösterildiği gibi yaşa ve cinsiyete bağlı olarak önerilen kilo aralığında kalmak, çeşitli hastalıklara yakalanma riskini azaltmaya yardımcı olabilir.

Kalp Sağlığını Destekler
Egzersizler, kalp kasını güçlendirmek, kan basıncını kontrol etmek ve sağlıklı kolesterol seviyeleri gibi çok önemli faydalarıyla kalp damar sağlığını korur. Birden fazla araştırmaya göre , düzenli fiziksel aktivite kalp krizi geçirme riskini %50 oranında azaltabilir. Ayrıca haftada sadece bir seansın kalbinizi korumaya yardımcı olabileceğine dair artan miktarda kanıt mevcut.

Kansere Yakalanma Riskini Düşürür
Fiziksel olarak aktif olmanın belirli kanser türlerine yakalanma riskini azaltabileceğine dair güçlü kanıtlar var. 116.000’den fazla kadını kapsayan bir çalışmada, düzenli spor yapan katılımcıların meme kanserine yakalanma olasılığı, sınırlı aktiviteye sahip kadınlara göre %12-21 oranında daha düşük.

sporun psikolojik faydaları
Kasları ve Kemikleri Güçlendirir
Fiziksel aktivite, çocuklar ve gençlerde kemik gelişimini destekler. Yetişkinlerde ise yaşa bağlı kemik ve kas kaybını önlemeye yardımcı olabilir. Menopoz sırasında ve sonrasında kadınların kemik yoğunluğunu ve kas gücünü kaybetmesi yaygındır. Osteoporoz erkeklerde kadınlara göre daha az yaygın olmakla birlikte, 50 yaşından itibaren her 5 erkekten 1’inde zayıflamış kemikler nedeniyle kemik kırıkları yaşanır. Düzenli egzersiz kemiklerinizi, eklemlerinizi ve kaslarınızı güçlendirir. Böylece sizi yaralanmalara ve eklem hastalıklarına karşı koruyabilir[5].

Yaşam Kalitesini Artırır
Spor yapmak, sağlıklı vücut fonksiyonları ile yaşam kalitenizi artırabilir. 13 farklı bilimsel çalışmada, düzenli fiziksel aktivitenin yaşamınızı 7 yıla kadar uzatabileceğine dair güçlü kanıtlar var. Araştırmalara göre[6] fiziksel olarak aktif kişiler, aktif olmayan kişilere kıyasla %30 ila %35 gibi daha düşük bir ölüm oranına sahip.

Enerjik Olmanızı Sağlar
Fiziksel olarak aktif olmak enerjinizi arttırır ve yorgunlukla mücadelenizde en önemli savunmanız olabilir. Spor yaparken, kas hücrelerinde mitokondri adı verilen ve enerji üreten bölmeler oluşur. Ne kadar çok mitokondriniz varsa, enerji kaynağınız o kadar büyük olur. Egzersiz yaptıkça dolaşım da iyileşir. Daha iyi dolaşım, vücudunuzun enerjiyi daha iyi kullanabileceği anlamına gelir.

sporun faydaları
Yaşam Süresini Uzatır
Spor sadece gençler için değildir. Aksine, aktif olan yaşlı yetişkinlerin daha sağlıklı olduğu ve ortalama olarak daha uzun yaşadığı gösterilmiştir. Yaşlandıkça aktif kalarak kaslarınızı ve kemiklerinizi güçlendirebilir, düşme ve kalp hastalığı gibi yaşa bağlı artan riskleri azaltabilirsiniz[7].

Sporun Zihinsel Faydaları
Spor yapmak çoğunlukla fiziksel faydalarıyla öne çıksa da son yıllarda yapılan araştırmalar, fiziksel aktivitelerin zihinsel sağlığınızı da olumlu yönde etkileyebileceğini bulmuştur. İşte modunuzu yükseltmekten, liderlik becerilerinizi geliştirmeye kadar spor yapmanın kanıtlanmış[8] 7 mental faydası!

Ruh Halini İyileştirir
Spor yapmak ruh halini iyileştirir. Kendinizi mutlu ve rahat hissetmek için fiziksel aktiviteleri deneyebilirsiniz. Spor salonundaki egzersizler ya da açık havada yürüyüşler, daha mutlu ve zinde hissetmenize yardımcı olur, beyin kimyasallarını tetikler[9].

Konsantrasyonu Artırır
Spor yapmak, temel zihinsel becerilerinizi keskin tutmanıza yardımcı olur. Düşünme ve analiz etme becerilerini geliştirir. Çoğu zaman spor sırasında bir durumu hızlı bir şekilde analiz etmeniz ve bir karar vermeniz veya bir hamle yapmanız gerekir. Spor sayesinde zihinsel becerileriniz gelişir, işlerinize daha rahat odaklanabilir, konsantrasyonunuzu artırabilirsiniz.

Stresi ve Depresyonu Azaltır
Fiziksel olarak aktif olmak stres seviyesini düşürmeye katkıda bulunur ve vücudunuzu rahatlatır[10]. Aynı zamanda, fiziksel aktivite endorfin üretimini uyarır. Böylece daha rahat ve daha mutlu hissedersiniz. Endorfinler ayrıca sahada zorlu bir antrenmandan sonra daha rahat ve iyimser hissetmenizi de sağlayabilir.

Uykuyu Teşvik Eder
Spor uykuya hızlı dalmayı ve derin uyku süresinin uzamasını sağlar. Böylece uyku kalitesini artırır. Deliksiz bir uyku, zihinsel fonksiyonlarınızı desteklemenin yanı sıra ruh halinizi de olumlu etkiler. Spor uykuyu teşvik etse de günün geç saatlerinde spor yapmamaya dikkat etmelisiniz. Yatmadan birkaç saat önceki akşam egzersizleri sizi uyuyamayacak kadar enerjik hale getirebilir.